Filip Olejnik, magister fizjoterapii, terapeuta manualny holistyczny

Co to jest rwa kulszowa?

Jest to podrażnienie nerwu kulszowego dające objawy bólowe, osłabienia mięśni, drętwienia, mrowienia i niekiedy utrata czucia, zazwyczaj w obrębie kończyny dolnej. Podrażnienie to najczęściej odbywa się na poziomie wyjścia nerwów rdzeniowych z kręgosłupa lędźwiowego L4-L5-S1, które tworzą nerw kulszowy, przypadłość tą nazywamy dyskopatią.

Co to jest dyskopatia?

Dyskopatia to choroba krążka międzykręgowego, która jest pierwszym objawem choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa. Zwyrodnienie to wywołane jest przeciążeniem w odcinku lędźwiowym przez pozycję siedzącą i wzorzec torebkowy biodra czyli ograniczenie jego ruchomości. Zwyrodnienie to doprowadza do ucisku i podrażnienia nerwu kulszowego.

Co to jest rwa kulszowa gruszkowata?

Drugą, równie częstą przyczyną drażnienia tegoż nerwu jest zespół mięśnia gruszkowatego m. piriformis. Jest to zespół dolegliwości związany z nieprawidłowym funkcjonowaniem mięśnia gruszkowatego, którego zbyt duże napięcie spoczynkowe powoduje podrażnienie nerwu kulszowego, który przebiega w jego obrębie. Mięsień ten oddziałuje zarówno na staw biodrowy i staw krzyżowo - biodrowy, których funkcja i funkcjonalność będą zaburzone. Interakcje tych stawów i wszystkich mięśni w ich obrębie będą wzajemnie na siebie oddziaływały i wzajemnie się podtrzymywały, nazywamy to zespołem.

Jakie są objawy rwy kulszowej?

Najczęściej pacjenci określają to jako drętwienie nogi w tylnej części. Ciągnie się od pośladka, aż do łydki a nawet i pięty. Ból i drętwienie nie zawsze są ciągłe, wręcz często przerywane. Często również spotykamy się z objawem drętwienia palców u stóp oraz zewnętrznej strony łydki. Skóra jest nadwrażliwa lub wręcz przeciwnie, podwrażliwa.

Jak leczyć rwę kulszową?

Z punktu widzenia terapii manualnej powinny to być dwa procesy. Pierwszy ma na celu usunąć ból. W stanie ostrym jest to rzecz priorytetowa aby pacjent odzyskał komfort i sprawność życia. Terapia powinna być przeprowadzona przez profesjonalnego fizjoterapeutę, osteopatę lub ostatecznie przez ortopedę lub neurologa (kolejność nieprzypadkowa).

Drugim, równie ważnym procesem jest nauczyć pacjenta aby stan ostry już nigdy nie powrócił. To bardzo ważna część terapii, gdyż poszkodowany powinien dowiedzieć się jakie poprawić złe nawyki ruchowe, jakie ćwiczenia wykonywać aby znormalizować tkanki. Taką terapię może przygotować fizjoterapeuta lub osteopata. W Reha Clinic stworzyliśmy dla pacjentów programy edukacyjne specjalnie w tym celu.

Co lepsze, ćwiczenia czy zastrzyki?

Rwa kulszowa to objaw zaburzeń czynności narządu ruchu, czyli niesprawność jego funkcji. Aby ją przywrócić należy ćwiczyć, usprawnić stawy, wzmocnić lub rozciągnąć mięśnie. Narząd ruchu potrzebuje normalizacji, niestety codzienność, siedzący tryb życia, stres i niska świadomość własnego ciała, nie ułatwia nam tego. Często pacjenci dokonują wyboru leczenia farmakologicznego, tabletki, maść, „blokada” niestety nie są wystarczającym rozwiązaniem. Tego typu leczenie bez ćwiczeń będzie tylko i wyłącznie usunięciem objawu a nie przyczyny. Przy takim rozwiązaniu ból wróci i to w najmniej odpowiednim momencie.

Jak zatem ćwiczyć?

Przede wszystkim pod opieką fizjoterapeuty. Dobrze postawiona diagnoza, odpowiednio dobrane ćwiczenia i zaplanowana terapia są drogą do sukcesu. Ćwiczenia powinny być dobrane indywidualnie, więc ciężko je przedstawić w tym artykule. Są za to pewne zasady według, których powinniśmy trenować. Stosuj zasadę ruchu bezbolesnego. Ćwiczenia wykonuj krótko, ale często. Zaczynaj od ćwiczeń łatwiejszych, ale wykonuj częściej te, które są trudniejsze. Eliminuj złe nawyki ruchowe.

Jak ustrzec się przed rwą kulszową?

Dbaj o swoje biodra. Coraz częściej interakcją rwy kulszowej, są ograniczenia ruchowe w stawie biodrowym. Wzorzec torebkowy biodra, powoduje przodopochylenie miednicy, ono zaś doprowadza do powstania hiperlordozy lędźwiowej. Zbyt duże wygięcie tego odcinka doprowadza do przeciążenia lędźwi i powstawania dyskopatii.

Co ode mnie?

Największym problemem powstawaniu chorób przeciążeniowych, które wywołują takie objawy jest nasz styl życia. Stres, pośpiech, pozycja siedząca, mało ruchu, wysokie wymagania wobec siebie to tylko niektóre przykłady generujące nasze schorzenia. Zmieńmy to!

Filip Olejnik

magister fizjoterapii
terapeuta manualny holistyczny